De egel, mijn favoriete tuincollega

7000 stekels heeft een egel, zeggen ze. Wilt u ze natellen? Doe maar liever niet. Als ik een egel tegenkom, laat ik hem met rust, zodat hij ongestoord zijn werk kan doen. Hij heeft namelijk een belangrijke taak in onze tuinen.

Vanaf de schemering wordt een egel actief. Per avond kunnen wel veertig (naakt)slakken verdwijnen in een egelmaag. Daarnaast eet de egel rupsen, larven, mieren, maden en pissebedden. En ook kikkers, padden, wespen of een nestje muizen zijn niet veilig voor deze stekelbeesten. Tafelmanieren kennen ze niet. Luid smakkend en snuivend kauwen ze hun kostje weg.

Van slag
De egel zorgt dus voor de natuurlijke ongediertebestrijding in onze tuinen. Ik zie hem dan ook als een waardevolle collega. In ruil voor zijn nuttige tuinwerkzaamheden vraagt hij een droge, beschutte plek om zich terug te trekken. Rond deze tijd zoekt hij zo’n veilige plek voor de winterslaap. Hoewel ik vermoed dat hij van slag is door het onverwacht warme weer van de laatste weken.

Egelverblijf
Het vinden van een geschikte winterslaapplaats valt nog niet mee in onze keurig opgeruimde tuinen. Als er geen heggen, braamstruiken, takkenwallen of omgevallen bomen voorhanden zijn, kiest de egel soms voor een composthoop of een kas. De kans dat hij daar in zijn slaap wordt gestoord is groot en dat gaat ten koste van zijn energiereserves. Mochten er in uw tuin geen geschikte schuilplaatsen zijn, plaats dan een egelhuis. Dat kunt u kant-en-klaar kopen of zelf maken. Laat dit egelverblijf het hele jaar door staan, want dan kunnen ook de jongen er in grootgebracht worden.

Aan de wandel
Wist u trouwens dat de egel het enige zoogdier is dat zich oprolt als er gevaar dreigt? Veel vijanden zijn onder de indruk van het speldenkussen dat zo ontstaat en gaan op zoek naar een vriendelijker hapje. Helaas beschermen die stekels niet tegen de grootste bedreigingen van een egelleven:
• ziektes
• landbouw- en tuingif (slakkenkorrels!)
• verkeer
Regelmatig zie ik platgereden egels. Dat zijn merendeels mannetjes, want die doorkruisen een groter leefgebied dan vrouwtjes. Sowieso gaan egels graag aan de wandel. Zorg dus dat ze makkelijk uw tuin in en uit kunnen. Een kleine opening in de schutting (die niet meteen uitkomt op de weg) is al voldoende.

Speciaal voer
Als beschermde diersoort kan de egel een beetje hulp van onze kant best gebruiken. Zet bij warm weer een schoteltje water in de schaduw. Kattenbrokjes vinden ze ook lekker. Er is zelfs speciaal egelvoer in de handel. Heeft u een vijver in de tuin? Zorg dan dat de kant van uw vijver glooiend afloopt en niet te glad is. Valt een egel in het water, dan kan hij er eenvoudig weer uit klauteren.

Het mag duidelijk zijn dat egels welkome gasten zijn in onze tuinen. Ik hoop dat ze deze winter goed doorkomen en kijk er naar uit om ze in het voorjaar weer te zien rondscharrelen. Het zijn tenslotte mijn favoriete tuincollega’s.