Pijnlijke herinnering aan succesvol verwijderen eikenprocessierups
Vorige week werd ik gebeld door een vrouw. Met lichte paniek in haar stem vertelde ze dat ze in haar tuin meerdere nesten van de eikenprocessierups had ontdekt. En dat was toch hartstikke gevaarlijk?
Vooral mei, juni en juli zijn maanden waarin we veel meldingen krijgen van eikenprocessierupsen. Deze rupsen van de nachtvlinder, ook wel Thaumethopoea processionea genoemd, zitten in grote kluwen op eikenbomen. Overdag zie je weinig activiteit bij de beestjes, maar ’s nachts gaan ze met z’n allen aan de wandel. In optocht – in processie, vandaar de naam – lopen ze naar de eikenbladeren waaraan ze zich gulzig te goed doen.
Geen pretje
De eikenbomen gaan niet dood van de vraatzuchtige rupsen, maar ze kunnen behoorlijk kaal worden. Geen fraai gezicht, maar dat is nog tot daaraantoe. De brandharen van het beestje veroorzaken veel meer leed. Door contact met deze microscopische kleine, pijlvormige haartjes kun je jeuk, huiduitslag en irritatie aan je ogen en luchtwegen krijgen. Geen pretje, zo kan ik intussen uit eigen ervaring vertellen.
Na het telefoontje van de vrouw spoedde ik me samen met één van onze boomverzorgers naar haar huis. Inderdaad troffen we in de tuin drie bomen aan met nesten vol ongewenste rupsen. Op de eerste boom zat één groot, vuistdik spinselweb. Op de tweede boom zaten twee grote nesten en op de derde boom zagen we er zelfs vier. Onze boomverzorger trok beschermende kleding en zijn klimuitrusting aan en verdween de boom in.
Plaag
Er zijn meerdere methodes om eikenprocessierupsen uit bomen te verwijderen. Natuurlijke vijanden als de sluipwesp, sluipvlieg en koekoek houden in bossen de het eikenprocessierupsenbestand meestal onder controle. Maar bij een plaag zijn andere maatregelen nodig. Met tot enorme stofzuigers omgebouwde tanks kun je de nesten wegzuigen. Je kunt ze ook met een gasbrander wegbranden. Daarmee loop je echter het risico dat een aantal rupsen op de grond valt en zich verstopt onder de grond om later weer terug te keren, met alle gevolgen van dien. We kunnen ook (biologische) bestrijdingsmiddelen inzetten. Nadeel hiervan is dat ook andere vlindersoorten ongewild slachtoffer worden.
De methode waarvoor we in dit geval kozen, is het handmatig verwijderen van de nesten. We stoppen ze in een plastic zak en verbranden die. We maken hierbij gebruik van het feit dat de rupsen overdag in hun nest blijven. Je hebt ze dus allemaal bij elkaar.
Spinseldraden
Naast de nesten verwijderde de boomverzorger ook de spinseldraden op de bomen. Dat zijn de draden waarlangs de processierupsen omhoog klimmen richting bladeren. Ook in die spinseldraden kunnen de verraderlijke brandhaartjes in zitten. Die haartjes kunnen nog jarenlang – soms wel tien jaar later! – voor klachten zorgen, dus het is zaak om alles zorgvuldig te verwijderen.
Demonstratie
Ik werd zo in beslag genomen door dit natuurverschijnsel en het kordate optreden van de boomverzorger, dat ik mijn eigen bescherming vergat. En dat moet ik nu bezuren. Blijkbaar heb ik met mijn arm contact gehad met een brandhaartje. Op die plek is huiduitslag ontstaan. Dat voelt verre van prettig. Het enige voordeel is dat ik u hierbij kan demonstreren wat de gevolgen kunnen zijn van contact met de eikenprocessierups. En dat heb ik natuurlijk graag over voor mijn klanten!
(Overigens zijn de nesten succesvol verwijderd uit de tuin van de vrouw. Mijn klachten zullen binnen twee weken weer verdwenen zijn.)
